پزشکان، پرستاران، آتشنشانان و رانندگان کامیون از جمله افرادی هستند که مجبور به کار کردن در شیفت شب میشوند. کار کردن در شیفت شب یا کار کردن در مدت زمان زیاد، موجب مشکلات متعدد از جمله افزایش مشکلات سوخت و ساز بدن، بیماری قلبی، چاقی، مشکلات گوارشی و برخی از انواع سرطان خواهد شد. باروان شرکت هوشمند حمل بار به مشروح این خبر میپردازد.
به گفته کارشناسان در مجموع افرادی که مجبور به کار کردن در شیفت شب هستند میتوانند با رعایت نکاتی چون داشتن رژیم غذایی سالم، کنترل وزن، ورزش کردن و برخورداری از خواب کافی، سلامت خود را حفظ کنند.
علیاکبر نادری پزشک عمومی در چهارمحال و بختیاری اظهار کرد: بدن دارای سیکلی است که ترشحات هورمونی از دوران نوزادی در افراد شکل میگیرد و بدن به خواب شبانگاهی نیاز دارد.
وی افزود: هورمون ملاتونین در خواب ترشح شده و تا زمانی که اتاق تاریک است این هورمون ترشح به محض روشن شدن چراغ اتاق، ترشح این هورمون قطع میشود.
نادری گفت: به دلیل استرس کاری بیماریهای قلبی، فشار خون، مشکلات معده و دیابت در افراد شب کار شایع است.
تغییر ساعات بیولوژیک بدن با بیدار ماندن شبانه
وی بیان کرد: در این افراد، به دلیل بیدار ماندن، ساعات بیولوژیک بدنشان به هم میخورد و موجب میشود فرد علاوه بر اینکه به انواع بیماریها دچار میشود، تمرکز کافی را نداشته باشد، به طوری که فردای آن روز دچار خواب الودگی خواهد شد و این امر موجب بروز انواع خطا در کار فرد میشود.
این پزشک عمومی گفت: لازم است افراد شب کار تعداد شیفتهای کاری خود را به حداقل برسانند و یا شیفتهای خود را با دیگر همکاران تقسیم کنند، زیرا خواب اول شب، خواب اصلی فرد محسوب میشود.
شیوع بیماریهای قلبی عروقی در افراد شبکار
وی با اشاره به اینکه شب بیداری عاملی برای وارد کردن استرس بر بدن است، تاکید کرد: متاسفانه افراد شب کار به دلیل موقعیت شغلیشان استرس در آنها دو چندان میشود، همچنین بیماریهای قلبی عروقی به دلیل استرس و مسائل روانی در آنها شایع است.
نادری بیان کرد: باید این افراد غذای خود را به موقع و منظم میل کنند و مصرف لبنیات از جمله شیر، مصرف میوه و سبزیجات تازه را در رژیم غذایی خود بگنجانند.
وی با اشاره به اینکه چای زیاد موجب بی اشتهایی کاذب در افراد شبکار میشود، تصریح کرد: گرچه این افراد مجبور هستند به خاطر بیدار ماندن مواد کافئیندار استفاده کنند، ولی نباید در مصرف آنها زیادهروی کرده بلکه میزان مصرف خود را به حداقل رساند.
در ادامه مژده ارشادی مدرس و روانشناس بالینی در دانشگاه شهرکرد اظهار کرد: روز، زمان کار کردن و شب زمان استراحت است، استراحت شبانه است که میتواند انرژی از دست رفته بدن را جبران و فرد خود را برای فعالیت مجدد در روز بعد آماده کند.
وی افزود: زمانی که چرخه خواب و بیداری در افراد به هم بخورد، فرد خود را در معرض استهلاک قرار میدهد و در خود پتانسیلی برای ایجاد بیماریهای مختلف فراهم میکند.
کارشناس ارشد مشاوره در دانشگاه شهرکرد افزود: در شرایط امروز جامعه به لحاظ شرایط اقتصادی، تعدیل نیروی کار و چندین برابر شدن وظایف کاری موجب شده است افراد در شیفت کاری شب نتوانند به خوبی استراحت کنند، زیرا از این طریق چرخه سلامت فرد به هم میخورد.
وی اضافه کرد: معمولا افراد شب کار که شرایط کاری آنها ایجاب میکند بیدار بمانند، گاها کیفیت خدمات ارائه شده از سوی آنها کاهش و از طرفی بروز خطا در آن افراد افزایش مییابد، همچنین شب کاری موجب افزایش حوادث ناشی از کار و فرسودگی شغلی نیز میشود.
ارشادی گفت: طبق بررسیهای صورت گرفته در افراد شیفت کاری شب بروز سرطان پروستات در مردان، سرطان سینه در خانمها و سرطان روده بزرگ در هر دو جنس، نسبت به سایر افراد بیشتر است.
وی گفت: از دیگر آثار شب کاری، تاثیر آن بر روی چرخه جنسی افراد و دستگاه تناسلی افراد است، زیرا شب کاری توان فیزیکی فرد را کاهش میدهد و گاها موجب سردی روابط جنسی در میان زوجین میشود.
پایین بودن دمای بدن؛ از تاثیرات بیخوابی
ارشادی اظهار کرد: زمانی که افراد خواب خوبی داشته باشند با سلامت بدن در ارتباط است و فاکتور کارکرد دمای بدن و ترشح هورمونها بهتر است، در برخی از افراد پایین بودن دمای بدن از تاثیرات بیخوابی است.
وی گفت: کمخوابی میتواند موجب افسردگی و اضطراب در افراد شود زیرا فرد در طول روز کسل و حالت انزوا طلبی دارد و دچار سردردهای بیش از حد شده که این امر آستانه تحمل فرد را کاهش میدهد و دچار پرخاشگری میشوند.
شب کاری عملکرد حافظه را دچار اختلال میکند
کارشناس ارشد مشاوره در دانشگاه شهرکرد با اشاره به اینکه شب کاری عملکرد حافظه را دچار اختلال میکند، تصریح کرد: توصیه میشود تا جایی که امکان دارد افراد شیفت شب نداشته باشند و اگر مجبور به شیفت کاری شب هستند سعی شود قبل از آغاز شیفت کاری برای خود فضایی را ایجاد کنند که سه ساعت استراحت کرده و بعد از آن به محل کار بروند، یعنی زمان خود را طوری تنظیم کنند که قبل از شروع فعالیت، به سه ساعت خواب عمیق عادت کنند.
وی گفت: بهتر است در صورت امکان، شیفتهای کاری به صورت چرخشی درآیند، همچنین در صورت امکان محل زندگی را به محل کار خود نزدیکتر کنند، در غیر این صورت از ناوگان حمل و نقل عمومی برای رفت و آمد استفاده کنند تا عوارض شب کاری کاهش یابد.
ارشادی خاطرنشان کرد: باید افراد شب کار به نوع تغذیه و کافئین مصرفی خود توجه داشته باشند و از مصرف بیش از حد کافئین خودداری کنند، زیرا موجب تپش قلب میشود، همچنین از میوه و سبزیجات استفاده کنند و شنا کردن در طول زمان بیداری، خوابآلودگی را جبران میکند.
یک پاسخ